بلبرینگ خود تنظیم چیست؟
خاصیت خود تنظیمی این نوع از انواع بلبرینگ به جهت دو ردیف ساچمه به همراه یک شیار مشترک کروی در رینگ خارجی است و اجازه می دهد که شفت نسبت به یاتاقان دارای انحراف باشد. لذا عمده کاربری این نوع بلبرینگ در مواقعی است که عدم تطابق ممکن است در اثر اشتبا هاتی ناشی از نصب، جازدن و یا انحراف شفت صورت گیرند.
بلبرینگ ساچمه بشکه ای دو ردیفه
در جاهایی که ظرفیت تحمل بار بلبرینگ خود تنظیم کافی نیستند استفاده شود. بلبرینگ های خود تنظیم که دارای پسوند E هستند دارای ظرفیت تحمل باز بیشتر نسبت به انواع استاندارد قبلی خود می باشند چون طراحی داخلی بلبرینگ تصحیح و پیشرفته تر گردیده است.به این ترتیب بلبرینگ نوع E نسبت به نوع ساده خود می تواند بار بیشتری را تحمل نماید و در صورتیکه مقدار بار ثابت باشد نسبت به نوع بدون E در آنصورت بلبرینگ عمر طولانی تری خواهد داشت. عموما بلبرینگ های نوع E دارای قفسه فیبری مخصوصی هستند.
انواع بلبرینگ خود تنظیم بر اساس طرح و اندازه
بلبرینگ های خود تنظیم نوع ساده (بدون کاسه نمد)
بلبرینگ های خود تنظیم با کاسه نمد در دو طرف بلبرینگ
بلبرینگ های خود تنظیم بوش بلند
انواع بلبرینگ خود تنظیم
نوع اصلی این بلبرینگ ها با رینگ داخلی استوانه و یا مخروطی با شیب یک به دوازده تولید می شوند و برای نوع سوراخ مخروطی آن که اصطلاحا به آن کونیکK می گویند آداپتور (بوش با مهره چاکنت و واشر قفلی) مناسب آن نیز ساخته می شوند که به کمک آن می توان بلبرینگ را به راحتی و با سرعت بر روی شفت صاف و یا ناصاف جازده و سوار نمود.
بلبرینگ های خود تنظیم با کاسه نمد در هر دوطرف نیز تولید می شوند که کاسه نمد ها نسبت به آب و روغن مقاوم و از نفوذ آن به داخل بلبرینگ جلوگیری می نمایند.جنس کاسه نمد ها از لاستیک و دارای صفحات و لایه های تقویت شده می باشند.محدوده حرارتی انواع کاسه نمد دار بین 40- تا 120+ درجه سانتیگراد می باشد. قطر بیرونی کاسه نمد در شیار موجود در رینگ خارجی بلبرینگ جای گرفته و تا هنگامی که لبه های آن بر روی رینگ داخلی بلبرینگ و شیار موجود بر آن قرار دارند بدون تغییر حالت بلبرینگ را بطور کامل آببندی می نمایند.
که طور استاندارد بلبرینگ های دارای کاسه نمد دارای یک نوع گریس پایه لیتیم با محدوده دمایی 30- تا 110+ درجه سانتیگراد هستند و نیازی به روانکاری مجدد ندارند.
بلبرینگ های کاسه نمد دار همانند نوع ساده آن با سوراخ استوانه ای و کونیکK ساخته می شوند و برای جازدن آنها از بوش و مهره چاکنت و واشر قفلی استفاده می شود.
کد های بلبرینگ های خود تنظیم
مرسوم ترین پسوند های این نوع بلبرینگ عبارتند از:
E+K+TN9 :EKTN9
E+M :EM
E+TN9 :ETN9
K+M :KM
K+TN9 :KTN9
:C3 لقی شعاعی بیشتر از نرمال
E : طراحی داخلی بلبرینگ بهینه سازی گردیده است
:Kسوراخ داخلی مخروطی ( کونیک ) با شیب یک به دوازده 1:12
:Mقفسه بلبرینگ از جنس برنج
:2RS بلبرینگ در هر دو طرف دارای کاسه نمد لاستیک با لایه های تقویت شده می باشد.
نصب بلبرینگ خود تنظیم
نصب بلبرینگ خود تنظیم با سوراخ مخروطی همیشه با یک تداخل مناسب بر روی شافت، آستین آداپتور یا آستین خروجی نصب می شوند. برای اندازه گیری درجه تداخل تناسب، می توان از کاهش فاصله شعاعی داخلی یاتاقان یا جابجایی محوری حلقه داخلی روی نشیمنگاه بلبرینگ خود تنظیم با سوراخ مخروطی استفاده کرد.
نصب بلبرینگ های خود تنظیم با سوراخ های مخروطی نیاز به تجربه و مهارت دارد زیرا فاصله داخلی نسبتا کمی دارند. هنگام نصب بلبرینگ ها با فاصله داخلی شعاعی معمولی، معمولاً کافی است کاهش فاصله را در حین بالا آمدن با چرخاندن حلقه بیرونی بررسی کنید. هنگامی که یاتاقان به درستی نصب شده باشد، حلقه بیرونی را می توان به راحتی چرخاند، اما زمانی که حلقه به بیرون چرخانده می شود، باید مقاومت کمی وجود داشته باشد. سپس بلبرینگ تداخل لازم را خواهد داشت. با این حال، در برخی موارد، فاصله داخلی باقیمانده ممکن است برای کاربرد بسیار کم باشد، و در عوض باید از یک یاتاقان با فاصله داخلی شعاعی C3 استفاده شود هنگام نصب بلبرینگ‌ها با فاصله C3، می‌توان از زاویه سفت شدن α یا جابجایی محوری S برای اندازه‌گیری استفاده کرد.
یک روش آسان برای نصب بلبرینگ ها بر روی آستین آداپتور بر اساس زاویه سفت شدن α است که مهره از طریق آن چرخانده می شود و این روش در ادامه توضیح داده شده است. مقادیر راهنما برای زاویه سفت شدن α در جدول های دیتا شیت در کاتالوگ آورده شده است. قبل از نصب باید رزوه مهره و سطح جانبی مهره که قرار است به بلبرینگ نزدیک شود با خمیر دی سولفید مولیبدن یا روان کننده مشابه آغشته شود و قطر بیرونی آستین کمی روغن کاری شود. سپس بلبرینگ به آستین فشار داده می شود و مهره پیچ می شود. با چرخاندن مهره از طریق زاویه α داده شده، بلبرینگ روی نشیمنگاه مخروطی آستین به سمت بالا فشرده می شود.
از آنجایی که یاتاقان در هنگام فشار دادن به سمت بالا تمایل به کج شدن دارد، توصیه می شود آچار قلاب را در شیار 180 درجه به چیزی که برای سفت کردن استفاده می شود تغییر دهید و سپس یک ضربه چکش سبک به آچار بزنید. بلبرینگ روی نشیمنگاه خود صاف می شود. سپس مهره برداشته می شود، واشر قفل کننده وارد می شود و مهره با خم شدن یکی از زبانه های واشر قفلی جایگزین، سفت و قفل می شود.
روش دیگری که اغلب برای نصب بلبرینگ ها با سوراخ مخروطی به درستی و با اطمینان استفاده می شود، اندازه گیری جابجایی محوری S حلقه داخلی روی نشیمنگاه مخروطی است. مقادیر راهنما برای جابجایی لازم S در جدول های کاتالوگ آورده شده است. هنگام استفاده از هر یک از روش های فوق، بلبرینگ های خود تراز شونده باید همیشه قبل از سفت شدن نهایی، تا زمانی که سوراخ یاتاقان با نشیمنگاه روی شفت یا آستین در اطراف آن در تماس باشد، به سمت نشیمنگاه مخروطی فشار داده شوند. سپس یک تناسب به اندازه کافی محکم به دست می آید و فاصله باقیمانده با مقادیر میانگین داده شده در جدول مطابقت دارد.
